รายละเอียดกิจกรรม

สถานประวัติศาสตร์ที่ครั้งหนึ่งเคยสะท้อนถึงความเฟื่องฟูของการผลิตน้ำตาลทรายในอดีตในบริเวณนี้ เพราะที่นี่คือปล่องเตาไฟโรงงานผลิตน้ำตาลทรายของชาวโปรตุเกสนาม "กัปตันฮิท" ที่สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2367 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 โดยลักษณะของปล่องนี้เป็นปล่องก่ออิฐถือปูนบนฐานสี่เหลี่ยมกว้างด้านละ 4 เมตร สูง 4 เมตรต่อจากฐานขึ้นไปเป็นปล่องทรงแปดเหลี่ยมแต่ละเหลี่ยมกว้างประมาณ 1 เมตร แล้วค่อย ๆ เรียวขึ้นไปจนถึงปลายสูงประมาณ 30 เมตร เดิมปล่องเหลี่ยมนี้อยู่ห่างจากแม่น้ำท่าจีน 40 เมตร แต่ด้วยความที่เกิดสภาวะน้ำเซาะตลิ่งส่งผลให้ในปัจจุบันปล่อยนี้ตั้งอยู่ห่างจากแม่น้ำเหลือเพียง 14 เมตรเท่านั้นเอง เรื่องราวของโรงหีบ น้ำตาล และโปรตุเกส จากหลักฐานของปล่องเหลี่ยมที่มีให้เห็นในปัจจุบัน เข้าใจว่าสมัยก่อนชาวโปรตุเกสที่มาอาศัยในเมืองไทยได้สนับสนุนให้ชาวบ้านปลูกอ้อยเพื่อส่งโรงงานทำน้ำตาลและก่อให้เกิดโรงหีบอ้อยหลายแห่งในบริเวณนั้น ที่ชาวบ้านเรียกกันสั้น ๆ ว่า "โรงหีบ" ทว่าต่อมาภูมิประเทศได้เปลี่ยนแปลง คลองบางแห่งทะลุถึงกันและมีกระแสน้ำไหลถึง 3 แห่งคือลัดท่าปลาลัดหางปลาและลัดเกาะ ทำให้น้ำเค็มจากทะเลไหลเชี่ยวท่วมถึงไร่อ้อย คนจีนจึงอพยพทิ้งไร่อ้อย ประกอบกับช่วงเวลานั้นความต้องการน้ำตาลลดลงหลายคนจึงหันไปปลูกข้าวแทน โรงงานน้ำตาลหลายแห่งต้องปิดกิจการและที่นี่ก็เช่นเดียวกัน เมื่อไม่มีไร่อ้อยก็ไม่มีน้ำตาลชาวโปรตุเกสจึงหยุดกิจการเหลือเพียงร่องรอยแห่งอดีตผ่านปล่องเหลี่ยมที่มีในปัจจุบัน